Inaugaration of Dalita Vudhyamam-Velugu Needalu

Vidyasagar, I.A.S, Chief Guest

Dr.K.satyanarayana, Dalit Scholar and Activist

Kalekuri Prasad, Eminent Dalit Poet

Juluri Gowrishankar, Eminent Poet,

Secretary, Telangana Writers Association

Palnati Sreeramulu, Founder of Bahujanakeratalu, Dalit Magzine

Kesava Kumar, author of Dalita Vudhyamam-Velugu Needalu

Mahe Jabeen, Poet

Darla. Venkateswara Rao, Dalit Writer and Scholar

Challapalli.Swaroopa Rani, Editor, Bahujanakeratalu

Dalit Writer and Scholar

Varavara Rao, Revolutionary Writer

Bojja Tarakam, Dalit Leader

Inaugaration of my book 'Dalita Vudhyamam-Velugu Needalu'

Juluri Gowrishankar

Inaugaration of my book Dalita Vudhyamam-Velugu Needalu

కలేకూరి , దార్ల, విద్యాసాగర్ , కేశవ కుమార్ , జూలూరి, బొజ్జా తారకం , కే.సత్యనారాయణ

CV

CV
(14.01.1930- )

We Too Need a Cultural Revolution

(Manakee Kavali O Samskritika Viplavam)
Cittajallu Varahala Rao is popularly known as CV in telugu society. CV is one of the prominent thinkers in initiating the debates of alternative culture in Andhra. He is a culminating point of rationalist, atheist, Marxist and dalit movements. He is a cultural warrior and wrote many books in propagating alternative culture to brahminical culture and philosophy. His views on caste, class and religion are novel and remarkable. He got influenced by Jashuva and Ambedkar.
CV was born to Laxmidevamma and Venkata Chalapathy on 14.01.1930. He belongs to Guntur town of coastal Andhra. His father is a freedom fighter and painter and participated in non –cooperation movement.He finished his SSLC in 1947, inter and B.A in Andhra christain college, Guntur, he is classmate of the famous revolutionary dalit poet sivasagar and complted his master’s degree in economics in madras Christian college in the year 1953.while his stay at madras, most of his time spent in Kannemera library. The notes he had taken there are useful in writing books on alternative culture, in later days.
He is actively associated with Marxist movement of fifties. To express his views he selected initially the medium of poetry and later prose. He defines kavitvam in his own words, Brain typhoid vedi + hrudayam baddalayye badha= trinetram lanti kavitvam. Satyakama Jabali, Narabali , Yedukondala vada Govinda.. Govinda are popular books. Apart from poet, he is researcher, historian and philosopher of subalterns. Manakee kavalo Samskritika viplavam (We Too Need a Cultural Revolution) is an important intervention in Marxist revolutionary politics of telugu society. He reminds the Indian Marxists, the need of culture change simultaneously with political change. His ideas are even relevant today. Even prior to contemporary dalit politics, his ideas on Indian society and caste system are worth considering. His writings created a ground for later dalit movement. He introduced the Kusuma Dharmanna, the submerged dalit leader of 1930s, to the larger public. Kusuma Dharmanna led the Adi Andhra movement and voiced against the dominance of upper caste. CV’s books are popular among the youth of alternative thinking. Indeed, his provocative books make the readers to question the system and its inhuman practices in the name religion. He wrote nearly 30 books and published on his own. For this he faced lot of difficulty in publishing the books. Some of the prominent books are Vishada Bharatam (1955-60), Karuchhekatlo Kanti Rekhalu (1960s), Narabali (1970s, 12 editions), Satyakamajabali (1972), Paris commune (1975),Vulloki Swamuloru Vemchesaro, Yedukondalavada Govinda ….Govinda, Sambhuka vadha, are in the form of poetry. Varna Vyavastha 3vol., Manakee Kavali O Samskritika Viplavam, Rama Janma Bhoomi-Babri Masid, Darwin Prinamavadam, Sindhu Nagarikatha, Bharata Jateeya Punarujjevanam, are in prose.His Narabali is translated into Kannada by Narayana Swamy and Karucheekatlo Kanti Rekhalu into English by Vegunta Mohana Prasad.
His writings are always provocative and aimed to question the dominance and exploitation. For him, message is important and ideas must reach the toiling masses. He wrote even with some other names to protect himself from the state and brahminical society. Because of his radical spirit, some believe that he is a Naxalite. He wrote uncompromisingly against the inhuman Hinduism and exposed its irrationality by using the method of reason. Hindutva forces attacked him for his writings, Vulloki Swamulu Vemchesaro and Rama janma Bhoomi -Babri Masjid. To observe closely the activities of Sringeri pethadipathi on his visit to Bezawada, CV attend as devotee by wearing sacred thread. From this observation of swamiji wrote a critical note titled Vulloki Swamulu vemchesaro. His book Yedukondalavada Govinda Govinda is a powerful critique of suprabhatam. He believes that religion is more dangerous than any liquor (Sara in telugu).Brahmins could capture any thing and destroy it. The alternative religion such a Budhism is corrupted and destroyed by them. In Andhra, Buddhism ends with lanjadibbalu. On commenting non-brahmin moment, he says that there is no significant change took place. In place of Brahmins, Kamma Brahmins came to the front. The dalits are carried tags such as sastry and sharma to their names.
CV is very critical about Indian Marxists. CV has a courage enough to criticize the communists in a place like Vijayawada , which has the stronghold of communists. He felt that communists in this country are thieves, but the communism is great. In this country the exploited people/poor people (peedita prajalu) are nothing but dalits. CV observed that Marxists were never thought of dalit even a single minute. Dalits are moved towards dalit movement, it is precisely because of the communists, who are not bothered about the caste. CV has the strong conviction that no revolution in this country is successful without awakening of dalits.
CV recollects his days that marxits are not only bothered about caste but also not allowed to read the books of Ambedkar. Marxists often treated Ambedkar as casteist (Kulavadi).Not only about Ambedkar, the communists are monitored to see that no literature is available about the people who are fighting against the caste system. Nothing is informed about Kusuma Dharmanna o the larger public, who is committed for the cause of liberation of daalits till the CV written book about him. In later days, it is happen in case of CV’s writings. They are not allowed to keep the books in the book stalls like prajasakti.
CV and his writings are known for his nastikatvam (atheism) and hetuvadam (rationalism).He is actively involved in both the movements and propagated these ideals all over Andhra. In his speeches he keeps on emphasizing against the caste and religion .He observed that the even rationalists are not concerned to talk about issues of caste. CV is critical of those people.
CV has responded the many debates of his times. His intervention is considered as crucial and worth noting. In his reply to noted Marxist Ranganayakamma’s comments on the movements of Hetuvadam and Nastikodyamam, without simultaneous Cultural Revolution, the problems will not resolve against the view of Ranganayakamma, with socialism all the problems will resolve.
CV is the great admirer of Sree Sree. He wrote a public letter to Sree Sree, Makakaviki Ekalavyuni Bahiranga lekha, in the context of post 1955 elections. CV claims that Sree Sree wrote Khadga Srusti, after his criticism.
CV introduced the alternative cultural symbols such as ekalavya and sambhuka. He wrote a piece on Sambhuka Vadha. Sambhuka was not known popularly to telugu society till CV writes. Tripuraneni Ramaswamy Chowdary wrote after him on sambhuka. The contemporary dalit movement appropriated these symbols in their struggles against brahminism.
CV wrote many books and put forward many arguments from dalit bahujana perspective/subaltern perspective. He wrote three volumes on varnavyavastha and a book on Manu Dharma Sastram-Sudra Dalita Banisatvam. Some of the important pages are deleted from this book.
Though CV is not much aware of the dalit writings came after Karamchedu, but his writings have laid foundation for contemporary dalit movement and literature. CV made a point that today we could not talk about dalit movement, without considering the critical views on caste by carvakas and lokayatas about two thousand years back. In other words, dalit movement must build on the solid foundations of Indian materialism.

సమకాలీన ఉద్యమాన్ని విశ్లేషించిన దళిత ఉద్యమం –వెలుగు నీడలు
#fullpost{display:none;}
డా// పి.కేశవకుమార్ రచించిన దళిత ఉద్యమం –వెలుగు నీడలు పుస్తకాన్ని హైదరాబాదు ప్రెస్ క్లబ్ లో మార్చి ౩ వ తేదీ సాయంత్రం ఆవిష్కరించారు. ముఖ్య అతిథిగా ఆంద్రప్రదేశ్ సాంఘిక సంక్షేమ శాఖ కమీషనర్ ఎ.విద్యాసాగర్ ఐ.ఎ.ఎస్., పాల్గొన్నారు. పుస్తకాన్ని ప్రముఖ న్యాయవాది బొజ్జ తారకం ఆవిష్కరించారు.తెలంగాణ రచయితల వేదిక ప్రధాన కార్యదర్శి జూలూరి గౌరీ శంకర్ అధ్యక్షతన జరిగిన ఈ పస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమానికి ముఖ్య అతిథిగా ఆంధ్రపదేశ్ సాంఘిక సంక్షేమ శాఖ కమీషనర్ ఎ.విద్యాసాగర్ ఐ.ఎ.ఎస్., పాల్గొన్నారు
సభాధ్యక్షుని తొలిపలుకు పలుకుతున్న జూలూరి గౌరీశంకర్పుస్తకాన్ని దళిత ఉద్యమ నాయకులు, ప్రముఖ న్యాయవాది బొజ్జాతారకం ఆవిష్కరించారు. ఈ సభలో ముఖ్య వక్తలుగా ఇంగ్లీష్ అండ్ ఫారిన్ లాంగ్వేజెస్ యూనివర్సిటి అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డా//కె. సత్యనారాయణ, ప్రముఖ దళిత కవి, విమర్శకులు కలేకూరి ప్రసాద్, హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయం, తెలుగు అసిస్టెంటు ప్రొఫెసర్ డా// దార్ల వెంకటేశ్వరరావు, బహుజన కెరటాలు ప్రధాన సంపాదకురాలు, ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, బుద్దిస్ట్ స్టడీస్ సెంటర్ లో అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డా// చల్లపల్లి స్వరూపరాణి, ప్రముఖ విప్లవ కవి వరవరరావు, బహుజన కెరటాలు వ్యవస్థాపకుడు పల్నాటి శ్రీరాములు, ప్రముఖ కవయిత్రి మహెజబీన్ లు సభలో మాట్లాడారుదళిత ఉద్యమం –వెలుగు నీడలు గ్రంథావిష్కరణ దృశ్యం. చిత్రంలో వరుసగా కలేకూరి ప్రసాద్, డా//దార్ల వెంకటేశ్వరరావు,విద్యాసాగర్ ఐ.ఎ.ఎస్., జూలూరి గౌరీశంకర్, బొజ్జా తారకం, డా// సత్యనారాయణ తదితరులు ఉన్నారు.
సెంట్రల్ యూనివర్సిటి రీసెర్చ్ స్కాలర్ ధనరాజు స్వాగతం తో ప్రారంభమైన ఈ సభ భీమ్ కుమార్ వందన సమర్పణతో ముగిసింది సభకు స్వాగతం పలుకుతున్న ధనరాజు. సభలో ఒక్కో వక్తా పుస్తకంలోని విషయాలను లోతుగానే చర్చించారు. వాటిలో ముఖ్యాంశాలను వారి మాటల్లోనే వినండి.
సభాధ్యక్షత వహించిన జూలూరి గౌరీశంకర్ మాట్లాడుతూ “డా. కేశవకుమార్ బహుజనకెరటాలు, వివిధ పత్రికల్లో రాసిన వ్యాసాలను ఒక పుస్తకంగా తీసుకురావలసిన అవసరం ఉందని భావించాను. రచయితను సంప్రదించి పుస్తకంగా తీసుకొస్తానని అడిగినప్పుడు అంగీకరించారు. దీనిలో బహుజన తాత్త్వికత ఉన్న వ్యాసాలు ఉన్నాయి. చిన్న చిన్న పత్రికల్లో కంటే ప్రధానమైన పెద్ద పత్రికల్లో రావలసి ఉంది. నేను తెలంగాణా కోణం నుండే చూస్తాను. దీనిలో తెలంగాణ దళితకోణం ఉన్నా, కోస్తా ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతాలకు సంబంధించిన కోణం లేదు. దీన్ని చూడవలసిన అవసరం ఉంది. కారంచేడు, చుండూరు సంఘటనలపై రాసిన వ్యాసాలు ఆ సంఘటనలను అర్థం చేసుకోవడానికి ఒక డాక్యుమెంటరీలు గా ఉపయోగపడతాయి. కారంచేడు సంఘటనలో పేద కమ్మవాళ్ళు కూడా కులం ఆధారంగానే దళితులపై దాడి చేశారు. అప్పుడు వర్గం ఏమైంది.

సభాధ్యక్షత నిర్వహిస్సున్న జూలూరి గౌరీశంకర్.
వర్గమూ, కులమూ కలిసినప్పుడు లేదా ముందుగా మనుష్యులుగా మారమని మానవీయతను నింపుకోమని దళిత ఉద్యమం తెలుపుతుంది. వాటిని తాత్త్వికంగా, డాక్యుమెంటరీలుగా భద్రపరిచే విధంగా ఈ వ్యాసాల పుస్తకం ఉంది.’” అని వివిధ వక్తల ప్రసంగాలను సమన్వయిస్తూ చెప్పారు.
సభలో మాట్లాడుతున్న డా// సత్యనారాయణసభలో అధ్యక్షుడి తొలి పలుకుల అనంతరం ఇంగ్లీష్ అండ్ ఫారిన్ లాంగ్వేజెస్ యూనివర్సిటి అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డా// కె.సత్యనారాయణ మాట్లాడుతూ…” కేశవకుమార్ సెంట్రల్ యూనివర్సిటిలో చదువుతున్నప్పటి నుండీ తెలుసు. ఆ యూనివర్సిటీలో జరిగిన అనేక సంఘటనల విషయంలో కలిసి పోరాడాం. చేతిరాతలు పత్రికలో స్లోపోయిజన్ కవిత రాయడం వెనుక ఒక దళిత విద్యార్థి ల్యాబ్ లో ఆత్మహత్య చేసుకున్న నేపథ్యం ఉంది. సునీత ఆత్మహత్య కు స్పందించి సునీత పొద్దున్నేపోస్టరై పలకరించింది ' పేరుతో ఒక పుస్తకం తీసుకొచ్చారు. ఇద్దరం కలిసి దళిత మ్యానిఫెస్టో కవితా సంకలనం తీసుకొచ్చాం. కేశవకుమార్ గురించి మాట్లాడటమంటే దళిత ఉద్యమం గురించి మాట్లాడటమే. కారంచేడు సంఘటన గురించి రాసిన వ్యాసం ఐక్యంగా దళితులు పోరాడితే కలిగే చైతన్యాన్ని విపులీకరించింది. బి.సి.ల గురించే కాకుండా, ముస్లిముల గురించీ రాశాడు. అయితే, ఈ పుస్తకంలో ఉన్న వ్యాసాల్లోని కొన్ని విషయాల పట్ల ఏకీభవించనివి కూడా ఉన్నాయి. వర్గీకరణ విషయంలో కాళ్ళుపట్టుకొనే పరిస్థితి ఏమిటి? సాయుధ పోరాట చైతన్యాన్ని అలవర్చుకోవాలి “ అని అన్నారు. సభలో మాట్లాడుతున్న డా// దార్ల వెంకటేశ్వరరావుసెంట్రల్ యూనివర్సిటి అసిస్టెంటు ప్రొఫెసర్ డా// దార్ల వెంకటేశ్వరరావు పుస్తకం గురించి మాట్లాడుతూ…” ఈ క్లిష్టమైన సమయంలో దళిత ఉద్యమం గురించి పుస్తకం తీసుకొని రావడం ఒక సాహసం. అలాంటి సాహసాన్ని చేసిన రచయితను అభినందిస్తున్నాను. నన్ను మాట్లాడమని చెప్పినా, దేని గురించి మాట్లాడాలో చెప్పలేదు. అంటే నాకు మాట్లాడే స్వేచ్చను ఇచ్చినట్లయ్యింది. నన్నుఈ సభలో మాట్లాడమనడం అంటే అది వ్యక్తిగతమైన సంబంధం వల్ల కాదు. ఒక మాదిగగా మాట్లాడమన్నారను కుంటున్నాను. ఒక మాదిగ విద్యావేత్తగా మాట్లాడమన్నారనుకుంటున్నాను. ఒక మాదిగ ఉద్యమ కారుణ్ణి మాట్లాడమన్నారను కుంటున్నాను. సర్వసాధారణంగా ప్రతి సమస్యను ఆ యా వ్యక్తులు తమ తమ కోణం నుండే చూస్తుంటారు. అభ్యుదయవాదులు దళిత ఉద్యమాన్ని, సాహిత్యాన్ని వేరు వేరుగా చూశారు. తెలంగాణా వాదులు దళితుల్లోని వర్గీకరణ సమస్యకు కూడా ప్రత్యేక రాష్ట్రమే పరిష్కారాన్ని చూపిస్తుందన్నారు. మార్క్సిస్టులు కులాన్ని కూడా వర్గం లో భాగంగానే చూస్తున్నారు. మాదిగలు అన్ని సమస్యల్ని వర్గీకరణ నేపథ్యంగానే చూస్తున్నారు. మాదిగ విద్యావేత్త గా ఈ పుస్తకాన్ని నేనూ అలాగే చదివాను. పుస్తకాన్ని ఒకసారి దళిత దృక్పథంతోనూ, మరొకసారి మాదిగ దృక్పథంతోనూ చదివాను. రెండు సార్లూ నిజమైన దళిత సమైక్యవాదమే కనిపించింది. దళితఉద్యమంలో నీడలు పరుచుకోవడానికి వర్గీకరణ సమస్య ఒక ప్రధాన కారణమని, దాన్ని నిజాయితీ గల నాయకత్వం లో పరిష్కరించుకొని ఉద్యమం ముందుకి వెళ్ళవలసిన అవసరం ఉందని చాటిన వ్యాసం ఈ పుస్తకంలో ఉంది. అందుకు అన్నా నిన్ను నేను అభినందిస్తున్నాను. దళితుల్లోని మాల, మాదిగల సంఘర్షణలను కాళీపట్నం రామారావు రాసిన కథ యజ్ణంలో దళితుని నిస్సహాయతతోనూ, నిత్య జీవితంలో పీడనకు గురవుతున్న పురుషుడు తన భార్యను కొట్టడం, వేధించడం వెనుక గల నిస్సహాయత వంటిదేనని అర్థం చేసుకోవాలని ఎంతో చక్కగా విశ్లేషించాడు రచయిత. ఈ మాల, మాదిగల నిస్సహాయత ఏదొక నాడు కచ్చితంగా ఇలాంటి అసమానతలకు కారణమవుతున్న అసలైన వారిపై ఒక బాంబులా బ్లాస్ట్ అయ్యే రోజు వస్తుందని అనడం మాదిగల పోరాటాన్ని పోజిటివ్ గా అర్థంచేసుకోవడమే అవుతుంది.
డా// కేశవకుమార్ రాసిన వ్యాసాలు మెయిన్ పత్రికల్లో రావడం లేదని అనుకోవడం కంటే, ఈనాడు వివిధ విశ్వవిద్యాలయాల్లో, వివిధ సంస్థల్లో ఉన్న దళితులు డా//బాబా సాహెబ్ అంబేద్కర్ బిక్ష వల్ల లేదా ఆయన సాధించిన హక్కుల వల్ల నాలుగు అక్షరాలను రాయగలిగే రచయితలు, తమ రాతలను ముందుగా తమ దళిత పత్రికల్లోనే రావాలనే ఆకాంక్షతో ఉంటున్నారు. అదొక చైతన్యం. అది డా// కేశవకుమార్ లో ఉందనుకుంటున్నాను. అందుకే ఆ వ్యాసాల్ని మెయిన్ పత్రికల్లో ప్రచురించుకోగలిగే సత్త ఉన్నా ముందుగా బహుజన కెరటాలు, తమ దళిత భావజాలాన్ని సమర్థించే పత్రికల్లోనే ప్రచురించాలని ఆశించి ఉంటాడు. నేడు ఉన్న దళిత పత్రికల్లో నిజమైన వ్యవస్థీకృత చైతన్యంతో నడుస్తున్న పత్రిక బహుజన కెరటాలు. దీన్ని సంపాదకులు, వ్యవస్థాపకులు చాలా ముందుచూపుతో దళిత మేధావుల్ని, రచయితల్ని ఒకే వేదిక పైకి తీసుకొచ్చే ప్రయత్నం చేస్తుంది. భవిష్యత్తు పట్ల మా దళితులకు గొప్ప ఆశను కలిగిస్తున్న పత్రిక అది. అది ఈ మధ్య వర్గీకరణను సమర్థస్తూ ఒక ప్రత్యేక సంచికను ప్రచురంచింది. అది నిజమైన బహుజన చైతన్యాన్ని నింపే ప్రక్రియ. నిజమైన దళిత ప్రజాస్వామ్యీకరణ. దళితులకు మీడియా ఇస్తున్న ప్రాధాన్యత ఎలాంటిదో మనందరికో తెలుసు. ఒక కారం శివాజీ, ఒక జూపూడి ప్రభాకరరావు, లేదా ఒక మంద కృష్ణ మాదిగ వాళ్ళ ఇరువురూ ఒకరినొకరు తిట్టుకోవడమో, పరస్పరం ఎమోషన్స్ కి గురిచేసుకోవడమో చేస్తుంటే ఎంతో ప్రాధన్యతనిస్తుంది మీడియా. అదే మీడియా వాళ్ళలో ఎవరైనా రాజ్యధికారం కోసమో, దళితుల్ని సమైక్యంగా చైతన్యం చేయడానికో ప్రయత్నిస్తే సహకరిస్తుందా? అప్పుడు కదా మీడియా నిజ స్వరూపం తెలిసేది. అందుకే బహుజన కెరటాలు వంటి పత్రికలు రావలసిన అవసరం, అలాంటి పత్రికలకు దళిత రచయితలు ఒక బాధ్యతగా రాయవలసిన అవసరం ఉందని నిరూపించి, వాటిని ఇంత మంచి పుస్తకంగా తీసుకొచ్చినందుకూ, ఆ పుస్తకంపై నన్ను కూడా మాట్లాడించినందుకు కృతజ్ణతలు తెలియజేస్తున్నాను. మాదిగల సమస్యను ఇలా నిజమైన ప్రజాస్వామిక దృక్పథం తో చర్చకు అవకాశం కల్పించినట్లైతే అప్పుడు నిజంగా దళిత సమైక్య ఉద్యమం బలపడుతుంది. ఈ పుస్తకంలో దళిత ఉద్యమం, ఉమ్మడి దళిత ఉద్యమం వంటి పారిభాషిక పదాలను ప్రయోగించాడు. అది పరోక్షంగా దళిత ఉద్యమంలో వర్గీకరణ ఉద్యమాన్ని గుర్తించడంగానే భావిస్తున్నాను’ అని విశ్లేషించారు. సభలో మాట్లాడుతున్న డా//చల్లపల్లి స్వరూప రాణిబుద్దిస్ట్ స్టడీస్ సెంటర్ లో అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డా// చల్లపల్లి స్వరూపరాణి మాట్లాడుతూ " కేశవకుమార్ అలోచనా దృక్పథంలో పరిణామం కనిపిస్తుంది. మొదట్లో వర్గ దృక్పథంతో రాసే వాడు. ఇప్పుడు అంబేద్కర్ అలోచనా దృక్పథంతో రాయడం సంతోషించదగిన విషయం. దళితుల ప్రత్యామ్నాయ చారిత్రక దృక్పథం తో చరిత్రను అధ్యయనం చేసిన తీరు బాగుంది. మహిళా రిజర్వేషన్ గురించి కూడా రాశాడు. అది కవిత్వమైనా, వ్యాసమైనా దళిత మాండలికంలో రాస్తాడు. దాని వల్ల గ్రామీణ ప్రాంతంలోని దళితులు కూడా పత్రికను తమ పత్రికగా ఫీలవుతూ చదువుకుంటున్నారు. బహుజన కెరటాలు పత్రిక దండోరా ఆశిస్తున్న వర్గీకరణను సమర్థిస్తూ ఒక ప్రత్యేక సంచికను వేశాం. అది చాలా బాగుందని వ్యక్తిగతంగా మెచ్చుకున్నా, దాన్ని బయట చెప్పకపోవడం విచారకరం. అలాంటి ప్రజాస్వామిక చర్చను ఆహ్వానించినప్పుడు నిజంగా స్పందించవలసిన అవసరం ఉంది. అప్పుడే నిజమైన నిజాయితీ కనిపిస్తుంది’’ అని అన్నారు. సభలో మాట్లాడుతున్న కలేకూరి ప్రసాద్ప్రముఖ దళిత కవి, విమర్శకులు కలేకూరి ప్రసాద్ మాట్లాడుతూ " సింహాలు మాట్లాడనంత కాలం పిట్టకథలే చరిత్రలవుతాయి. కనుక దళితులు చరిత్రలను రాసుకోవాలి. అనేక సందర్భాల్లో రాసినప్పటికీ ఒక అంతస్సూత్రంతో దళిత చైతన్యం కనిపిస్తుంది. చరిత్రను ఏ దృక్పథంతో రాయాలో ఆ దృక్పథంతో రాశాడు. అభినందనీయుడు " అని అన్నారు.
సభలో కూర్చున్న ప్రసిద్ద రచయిత్రి మహేజబీన్ ని మాట్లాడమని వేదిక పైకి పిలిచారు. సభలో మహేజబీన్ మాట్లాడుతూ "ఇక్కడికి రాకపోతే దళిత సాలిడారిటీ లేదంటారేమోనని వచ్చాను. మా ముస్లిములను కూడా దళితులుగా కలుపుకుంటే బాగుంటుంది. నన్ను నేను వేదిక పై నుండి దళితగానే ప్రకటించుకుంటున్నాను” అని అన్నారు. సభలో మాట్లాడుతున్న పల్నాటి శ్రీరాములుబహుజన కెరటాలు వ్యవస్థాపకుడు పల్నాటి శ్రీరాములు మాట్లాడుతూ ‘" మాదిగ దండోరా, తుడుం దెబ్బ, ఎలుక కుర్రు మొదలైన అస్తిత్త్వ కుల ఉద్యమాల నుండి ప్రేరణతో బహుజనకెరటాలు మాసపత్రిక స్థాపించాను. కామ్రేడ్ వీరయ్య భావజాలంతో పత్రిక పెట్టాలనే ఆలోచన వచ్చింది. ఆయన ప్రోత్సాహం ఎంతో ఉంది. బొజ్జా తారకం వంటి వాళ్ళు నడిపిన పత్రికలను క్రమం తప్పకుండా చదివే వాడిని. వాటినుండి కూడా అనేక విషయాలను నేర్చుకోగలిగాను. రిజిస్త్రేషన్ లేకుండా ప్రారంభమైన పత్రిక ప్రకటనలు లేక నడపడం అసాధ్యమైన పరిస్థితిలో శ్రీపతి రాముడు ఢిల్లీ నుండి రిజిస్త్రేషన్ పంపించాడు. కలేకూరి ప్రసాద్ ఎన్నో ప్రధాన మైన మెయిన్ స్టీమ్ పత్రికల్లో చేయగలిగే, రాయగలిగే అవకాశం ఉన్నా, తన కాలాన్ని ఎంతటినో పత్రిక కోసం త్యాగం చేశాడు. మద్దూరి నగేశ్ బాబు పై ప్రత్యేక సంచిక వేసిన తర్వాత పత్రిక నిజమైన దళితుల దగ్గరకు చేరుకోగలిగింది. సర్క్యులేషన్ కూడా మూడువేలు దాటింది. చాలా మంది రాస్తున్నా, ఇంకా దళిత రచయితలే ఈ పత్రికకు రాయకపోవడం కొరతగా ఉంది. అలాంటి పరిస్థితుల్లో డా// చల్లపల్లి స్వరూపరాణి ని సంపాదక బాధ్యతలు వహించమని కోరాను. డా//కేశవ కుమార్ రెగ్యులర్ గా మాట్లాడుతూ ఈ పత్రికకే వ్యాసాలు రాస్తున్నాడు. అలా వచ్చినవే కారంచేడు, చుండూరుపై రాసిన వ్యాసాలు. అవి పత్రికకు ఎంతో పేరు తెచ్చాయి.
సురేష్ మాదిగ లాంటి వాళ్ళు ఆత్మ హత్య చేసుకోవడానికి గల కారణాలను అర్థం చేసుకొని వర్గీకరణ సమస్యను సామరస్య పూరకంగా పరిష్కరించుకోవలసిన అవసరం ఉంది. ఇలాంటి సమస్యలకు ఉమ్మడి వేదికలు ద్వారా పరిష్కారాలు వేగవంతంగా జరుగుతాయి. వర్గీకరణను సమర్థిస్తూ బహుజన కెరటాలు ఒక ప్రత్యేకసంచికను కూడా ప్రచురించింది” అని అన్నారు. సభలో మాట్లాడుతున్న వరవరరావుప్రముఖ విప్లవ కవి వరవరరావు మాట్లాడుతూ “కేశవకుమార్ నాకు చాలా ఆత్మీయుడు. అతడు నాకు చాలా కాలం నుండీ తెలుసు. నాకు అతని ఉద్యమ స్పూర్తి తెలుసు. చిక్కనవుతున్న పాట కంటే ముందుగానే దళిత మ్యానిఫెస్టో ప్రచురించాడు. కారంచేడు ఉద్యమం విప్లవోద్యమాలను ఆలోచింపజేసింది. ఆ సంఘటనలో ప్రధాన కారణమైన వాళ్ళలో చెంచురామయ్యను విప్లవోద్యమమే శిక్షించింది. కారంచేడు ఉద్యమంలో విప్లవోద్యమ కార్యకర్తలు అక్కడ అనేక రోజుల పాటు క్యాంపు వేసి ప్రజలతో ఉన్నారు. చుండూరు సమస్యను భూమితో ముడిపడిన సమస్యగా విప్లవోద్యమం చూసింది. దానితో పనిచేసింది. మేము దళితులతో ఐడెంటిఫై అవుతుంటే అది కుట్ర అవుతుందా? మార్క్సిస్టులు కుల ఉద్యమాలను అధ్యయనం చేస్తున్నారు. రిజర్వేషన్స్ పట్ల , ముఖ్యంగా జనాభా ప్రాతిపదిక పై అది కొనసాగితే బాగుంటుంది. వర్గీకరణను సమర్థిస్తూ చెప్పడమే కాకుండా బయట ఉద్యమాలతో కూడా మమేకమై ముందుకు నడవాలని ఆశిస్తున్నాను. కారంచేడు, చుండూరు సంఘటనలపై రాసిన వ్యాసాలు చాలా ఆలోచనాత్మకంగా ఉన్నాయి. ఈ పుస్తకంలో గురజాడ రాసిన కన్యాశుల్కంపై కొన్ని వ్యాఖ్యలు ఉన్నాయి. నిజానికి మధురవాణిలో గురజాడ ఉన్నాడు. దాన్ని రచయిత గుర్తించాలి’’ అని అన్నారు. సభలో మాట్లాడుతున్న విద్యాసాగర్ ఐ.ఎ.ఎస్ముఖ్య అతిథిగా విచ్చేసిన ఆంధ్రపదేశ్ సాంఘిక సంక్షేమ శాఖ కమీషనర్ విద్యాసాగర్ ఐ.ఎ.ఎస్, మాట్లాడుతూ " మనం ఇక్కడ మాట్లాడుకొనే విషయాలు చాలా విలువైనవి. ఇక్కడ మాట్లాడే విషయాలు అనేక మందికి వ్యాపిస్తాయి. అంబేద్కర్ ఆలోచనలను ఆలోచిస్తున్న వాళ్ళు ఎలా ఉన్నారో ఈ పుస్తకంలో పట్టుకోగలిగారు. నిజంగా దళిత ఉద్యమం వెనుకబడే ఉందా? దళిత సాహిత్యం కొంతమందికే చెందిందా? అనే ప్రశ్నలను, దానికి అనేక సమాధానలను ఈ పుస్తకం అందిస్తుంది. నిజంగా సమానత్వం, ఆధిపత్యం కోసం మాట్లాడేవాళ్ళు చేస్తున్నదేమిటని ఆలోచింపజేస్తుంది. ఏ ఉద్యమానికైనా వెలుగు నీడలు, ఉత్థాన పతనాలు ఉండటం సహజం. అలాంటివి జీవితంలోనూ చాలా సహజం. అయితే అవి కొత్త కొత్త రూపాల్ని సంతరించుకొని ముందుకొస్తాయి.
చాలా మంది అంబేద్కర్ ని లిబరల్ బూర్జువాగా గుర్తించడంలోని ఆంతర్యాన్ని రచయిత పట్టుకోగలిగారు. ఈ పుస్తకం మొదటి వ్యాసంలోనే పుస్తకం తత్త్వాన్ని అంతటినీ పట్టుకోగలిగారు. చదివినదీ, చెప్పేదీ ఫిలాసపీ కావడంతోనేమో, అంబేద్కర్, దళిత ఫిలాసఫీని పట్టుకోగలిగారు. చరిత్ర దృక్పథాన్ని, ఆధునికతను వివరించడంలో అవి స్ప్తష్టంగా కనిపిస్తాయి.
నేనీ మధ్య పంచమం నవల చదివాను. దానిలో ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో సీలింగ్ ద్వారా వచ్చిన భూమిని పంచడానికి అధికారులు సిద్దమవుతుంటారు. అప్పటికే అక్కడ బీ,సీ, లు మిగతా కులాల వాళ్ళు ఉన్నా, ఆలస్యంగా వచ్చిన మాదిగలకే ముందుగా పేర్లు రాస్తారు. అప్పుడు బి.సి.లు కోపపడినా, వాళ్ళలో వాళ్ళే మరలా మాట్లాడుకుంటూ, మనకి సమాజంలో గౌరవం ఉంది. అది మాదిగలకి ఎక్కడ వస్తుంది అనే ఆత్మ గౌరవాన్ని ప్రకటిస్తారు. ఇక్కడ గమనించవలసింది ఒకటి ఉంది. మనం ఔననుకున్నా, కాదనుకున్నా కులం పోవాలనుకుంటూనే, ఆకులం వల్ల వచ్చే అవకాశాలను వదులుకోలేని స్థితిలో ఉండటం ఒక విచిత్ర సన్నివేశం. కులం వల్ల మన సమాజంలో కొన్ని ఔనన్నా, కాదన్నా జరిగిపోతుంటాయి. ఆధిపత్యం ఒక వైపు, మరొక వైపు సమానత్వం కోసం పోరాటం నిరంతరం జరుగుతూనే ఉంటుంది. కులం వల్ల అవకాశాలు తాత్కాలికంగా వస్తున్నా, కింది కులాల వాళ్ళు తమ కులం కొనసాగాలని కోరుకోరు. కానీ, ఆ కులంలో ఉంటూనే ఆ కులాన్ని పోగొట్టుకోవాలని పోరాడుతుంటారు. అది ఆధిపత్యం, సమానత్వం ల మధ్య జరుగుతున్న పోరాటం. అలా కులంతోనే పోరాడుతూ సమానత్వం కోసం ముందుకొస్తున్న వాళ్ళు కోరుకొనేదేమిటో ఆధిపత్య కులాలు, వర్గాలు అర్థం చేసుకోవాలి.
కులాన్ని, వర్గాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి కారంచేడు, చుండూరు పై ఈ పుస్తకంలోని వ్యాసాలను కే స్ స్టడీస్ గా చెప్పుకోవచ్చు. మనం ఆధినికతను కూడా ఒకేలా ఆలోచించలేం. అది మనకి తెలియకుండానే పాత అసమానతల్ని కొత్త మాటలతో కొనసాగించే తాత్త్వకతను కలిగి వస్తుంటుంది. దాన్ని లోతుగా అర్థం చేసుకోక పోతే, అధునికత కొనసాగే తీరు అర్థం కాదు. ముందుకొచ్చిన వాళ్ళు ఆధిపత్యాన్ని , అవకాశాలను పొందిన వాళ్ళు వాటిని మరిచి పోయి, అదే ఆధిపత్యాన్ని కొనసాగిస్తుండటం వల్ల సమానత్వం కోసం మాట్లాడేవాళ్ళు ఐక్యతను కూడా ఒక తాత్త్వక భావనగా విశ్లేషిస్తుంటారు. ఆధునికతలో అంతర్భాగంగా చూపిస్తుంటారు. ఈ క్లిష్టత అర్థం కావాలంటే, సమానత్వం కోసం పోరాడేవాళ్ళ వేదనను అర్థం చేసుకోవాలి.
చదువుకున్న వాళ్ళు ఒక వర్గంగా తయారై తమ మాలాలను మరిచిపోతున్నారు. వాళ్ళు మరో వర్గంగా తయారవుతున్నారు. ఇది గుర్తించి ముందుకెళ్ళాలి. బహుజనకెరటాలు వంటి పత్రికలు దళిత ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్ళడానికి ప్రయత్నించడం అభినందనీయం ” అని సమకాలీన సమాజంలోని అనేక అసమానతలను, ఆధిపత్యాలను విశ్లేషించి, నిజమైన మేధావులు పీడితుల పక్షాన్ని నిలవ వలసిన అవసరాన్ని వివరించారు. సభలో మాట్లాడుతున్న బొజ్జా తారకం దళిత ఉద్యమ నాయకులు, ప్రముఖ న్యాయవాది గ్రంథావిష్కర్త బొజ్జాతారకం మాట్లాడుతూ " దళిత ఉద్యమాన్ని చాలా తేలికగా చూడకూడదు. అది చాలా గంబీరమైన సమస్య. ఈ పుస్తకం వ్యాసాల రూపంలో కాకుండా, సైద్ధాంతిక నేపథ్యంతో ఒక పుస్తకంగా రాయవలసింది. రాసేటప్పుడు కొంత చరిత్రను, పరిశీలించవలసిన అవసరం ఉంది. కులం, మతం వంటివి బలమైన సామాజిక సమస్యలు.వీటికి పరిష్కారాన్ని సూచించే గ్రంథాన్ని ఒక్కటి చెప్పగలరా? అంబేద్కర్ కులనిర్మూలన తర్వాత గానీ, ముందుగానీ అలాంటి గ్రంథం వచ్చిందా? మరెందుకు అలా జరిగింది? ఆలోచించవలసిన అవసరం లేదా? కారంచేడు, చుండూరు సంఘటనలనే దళిత ఉద్యమాలుగా చూపే ప్రయత్నం కనిపిస్తుంది. అవే దళిత ఉద్యమాలు కాదు. అంతకుముందు కర్రలతో, సాములతో ఆత్మగౌరవపోరాటాలు జరిగాయి. అంతకుముందు జరిగిన పోరాటాల నేపథ్యమే కారంచేడు, చుండూరు సంఘటనలను పోరాటాలుగా మార్చాయి. కారంచేడుకు ముందూ, కారంచేడుతోనూ, కారంచేడు తర్వాతా నేను ఉద్యమం లో ఉన్నాను. కానీ, నన్ను విస్మరించడం, లేదా మా ప్రస్తావన లేకుండానే కారంచేడు ఉద్యమమే ప్రధానం అన్నట్లు మాట్లాడుతున్నారు.
నేను మీతో కలిసి పనిచేయకూడదా? అని వరవరరావు గారు మాట్లాడుతున్నారు. ఆయన అలా మాట్లాడటం వెనుక కారంచేడు ప్రేరణ ఉంది. అది వరవరరావు మాట్లాడిన మాట కాదది. అగ్ర్తకుల సంస్కృతి అడగటం గా గుర్తించాలి. ఇప్పుడు అగ్రకులం వాళ్ళు అడగడం గా గుర్తించాలి. ఇప్పుడు వరవరరావు లాంటి వాళ్ళు తాను మాల, మాదిగ అనడంలో కులనిర్మూలన చైతన్యం ఉంది. మా గురించి రాయొద్దంటే, తమ గురించి వాస్తవం రాయలేదు కాబట్టి, అది గమనించి దళితులు రాయొద్దన్నారు. ఉద్యమం అనేక రూపాల్లో ఉంటుంది. దానిలో భాగంగానే అప్పుడు రాయొద్దన్నారు. రాయొద్దు అనడం వెనుక, మాగొంతుతో రాస్తే వద్దనడం కాదు. అయినా, మా గొంతు మాకుండగా ముందు మేమే మాట్లాడతామని చెప్పడంగా గుర్తించాలి. మా గురించి రాయండి. కానీ, మా గొంతుల్ని నొక్కేస్తూ మాట్లాడమనలేం, మా గొంతుల్తోనూ మాట్లాడండి, మా గొంతులుగా మాట్లాడండి. మా గొంతుతో కలిపి పాడు, మాగొంతుతో కలిపి మాట్లాడు, కానీ..మా గొంతు మాకుందని గుర్తించని చెప్తున్నాం,
నేనీ పుస్తకం చదవలేదు. దీనిలోని విషయాల గురించి మాట్లాడడం లేదు. నన్ను మన్నించాలి. దళిత ఉద్యమం ఒక ప్రవాహం. దానికి ఆటుపోటులు ఉండవచ్చు. సమాన హోదా, సమానత్వం కలిగినప్పుడు ఉద్యమం అవసరం ఉండదు. అది లేదని భావించే వాళ్ళు పోరాడుతూనే ఉంటారు. దాని గమ్యం చేరేవరకూ అది ముందుకి వెళ్తూనే ఉంటుంది. ఆ ఉద్యమం మరింత ముందుకి తీసుకెళ్ళడానికి ఈ పుస్తకం తోడ్పడుతుందని భావిస్తున్నాను" అని మాట్లాడారు.పుస్తక రచయిత
సభలో తన స్పందనను తెలుపుతున్న రచయిత డా//పి.కేశవకుమార్పుస్తక రచయిత డా//కేశవకుమార్ మాట్లాడుతూ " ఈ సభకు వచ్చిన వాళ్ళంతా నాకున్న వ్యక్తిగత సంబంధాల వల్ల వచ్చిన వాళ్ళు కాదు. అలా నేను అనుకోవడం లేదు. నా భావజాలం తెలిసి వచ్చారనుకుంటున్నాను. ఇప్పుడు ఏవో కొన్ని లేబుల్స్ కి మాత్రమే పరిమితమై ఉండే పరిస్థితి సరైంది కాదు. ఆ పరిస్థితి లేదు. ఇప్పుడు చాలా స్పష్టంగానే మాల, మాదిగలు తమ తమ సమస్యల గురించి ఎవరి వాదాన్ని వాళ్ళు మాట్లాడుకొనే స్థితే ఉంది. నిజానికిప్పుడు దళిత కవిత్వంలో మాల వాళ్ళు మాదిగల గురించి మాదిగ వాళ్ళు మాలల గురించి క్రిటిసైజ్ చేయలేని పరిస్థితి కనిపిస్తుంది. చాలా మంది దబాయింపునే కవిత్వంగా తీసుకొస్తున్నారు. ప్రస్తుతం బార్గెయినింగ్ కెపాసిటీ స్థితిలోకి దళిత ఉద్యమాలను తీసుకొస్తున్నారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో, ఎవరూ మాట్లాడని స్థితిలో, పబ్లిక్ గా ఒకటి, ప్రైవేట్ గా మరొకటి మాట్లాడుకొనే పరిస్థితి కనిపిస్తుంది. నేనిప్పుడేదో దళిత్స్ యునైట్స్ గా ఉండాలని, దానికోసమే దీన్నంతటినీ చేస్తున్నాననే భ్రమలేమీ నాకు లేవు. కానీ, దళిత మేధావులు ఇలాంటి క్లిష్టపరిస్థితుల్లో ఏ పక్షంలో ఉంటున్నారనేది చాలా ముఖ్యం. ఇరుపక్షాల లోనూ మేధావులు మీడియేటర్స్ గా వ్యవహరించడం చాలా విచారకరం. దళిత ఉద్యమం సంక్షోభం లోకి నెట్టబడుతున్నప్పుడే దళిత రచయితలు ఎక్కువగా రాయాలి, కానీ, దళిత రచయితలు దాన్ని విస్మరిస్తున్నారు. మేధావులు క్రియాత్మకంగా వ్యవహరించకపోవడం సరైంది కాదు. యూనివర్సిటీల నుండి వచ్చేవాళ్ళు రాయగలిగే అవకాశం ఉండీ రాయకపోవడం సరైంది కాదు. నేను యూనివర్సిటీలో ఉండడం వల్ల కాస్త చదువుకోగలిగే అవకాశం కలుగుతుంది. దాన్ని రాయగలిగే అవకాశమూ ఉంది. కళ్యాణ రావు గారి అంటరాని వసంతం నవల నన్ను ఎంతగానో ప్రేరేపించింది. ఆ ప్రేరణతో , నాకున్న సమయం వల్లనే నేను రాయగలుగుతున్నాను. బహుజన కెరటాలు పత్రికకు కావాలనే రాస్తున్నాను. నిజానికి దళిత పత్రికలను ప్రచురించడంలో అనేక ఇబ్బందులు ఉన్నాయి, వాటిని అధిగమించి ముందుకు రావాలంటే ముందుగా మనలాంటి వాళ్ళు రచనా పరంగా సహకరించగలగాలి. అవసరమైతే రకరకాలుగా సహకరించాలి. దానిలో భాగంగానే నేను ఈ పత్రికకు రెగ్యులర్ గా రాస్తున్నాను, ఇప్పుడు వచ్చిన వ్యాసాలు అత్యధిక శాతం దానిలో వచ్చినవే, దళిత మ్యానిఫెస్టో నేను ప్రచురించాను. నిజమే, దాన్ని అనుసరించో, లేదో మరో దాన్ని అనుసరించో వ్యక్తులకు కొన్ని లేబుల్స్ వేసే ముందు వారి రచనా పరిణామాన్ని, భావజాలంలో వచ్చిన వికాసాన్ని అవగాహన చేసుకోవాలి. ఆ స్థితి గతులు గమనించకుండా, అవేమీ తెలియకుండా లేబుల్స్ వేయడం మంచిది కాదు. ఈ వ్యాసాలు ఇలా పుస్తకరూపంలోకి రావడానికి కారణమైన వారందరికీ నా కృతజ్ణతలు తెలుపుతున్నాను. అలాగే ఈ పుస్తకంలోని విషయాలను నిర్మొహమాటం గా చర్చించినందుకు కూడా సంతోషంగా ఉంది. మీ అందరికీ కృతజ్ణతలు" అని తన స్పందనను తెలిపారు.
సభ భీమ్ కుమార్ వందన సమర్పణతో ముగిసింది.
సభలో పాల్గొన్న జనం వందన సమర్పణ చేస్తున్నభీమ్ కుమార్
సభానంతరం చర్చిస్తున్న వారిలో వరసగా డా//చల్లపల్లి స్వరూప రాణి, డా//దార్ల, విద్యాసాగర్ లు సభలో పాల్గొన్న సెంట్రల్ యూనివర్సిటీ విద్యార్థుల్లో ఓ ముగ్గురిలా ఫోటోకి ఫోజిచ్చుకునారు!
Read more...
checkFull("post-" + "2282899154797941145");

Posted by డా.దార్ల at 6:46 PM 1 comments
Labels: దళిత, దార్ల

దళిత ఉద్యమం-వెలుగు నీడలు ఆవిష్కరణ: పత్రికల స్పందన
#fullpost{display:none;}
వేదిక పై వరుసగా కలేకూరి ప్రసాద్, డా//దార్ల వెంకటేశ్వరరావు, విద్యాసాగర్, ఐ.ఎ.ఎస్., పుస్తక రచయిత డా//పి.కేశవ కుమార్, జూలూరి గౌరీశంకర్,బొజ్జా తారకం, డా//సత్యనారాయణ ఉన్నారు. వార్త దిన పత్రిక ప్రచురించిన విశేషాలుఈనాడు దిన పత్రిక ప్రచురించిన విశేషాలుసాక్షి దిన పత్రిక ప్రచురించిన విశేషాలు ఆంధ్రజ్యోతి దిన పత్రిక ప్రచురించిన విశేషాలుRead more...
checkFull("post-" + "1603304760464385312");

Posted by డా.దార్ల at 7:59 PM 0 comments
Labels: దళిత, దార్ల, సమకాలీనం

వర్గీకరణను సమర్థించిన పుస్తకం దళిత ఉద్యమం- వెలుగు నీడలు
#fullpost{display:none;}

-డా//దార్ల వెంకటేశ్వరరావు
అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్, తెలుగు శాఖ,
హైదరాబాదు సెంట్రల్ యూనివర్సిటి, హైదరాబాదు, ఆంధ్రప్రదేశ్
vrdarla@gmail.com
అందరికీ నమస్కారం,
దళిత ఉద్యమం- వెలుగు నీడలు అనే ఈ పుస్తకం పై మాట్లాడడానికి నాకు కూడా అవకాశం కల్పించినందుకు గ్రంథ రచయిత డా//పి. కేశవకుమార్ గార్కి కృతజ్ణతలు తెలియజేస్తున్నాను.
సర్వసాధారణంగా ప్రతి సమస్యనీ తమ దృష్టి కోణం నుండే చూస్తుంటారు. అభ్యుదయవాదులు దళిత సమస్యను దళిత ఉద్యమం, దళిత సాహిత్య వాదం గా విభజించి చూశారు. అలా దళిత సాహిత్యం ఇంక వాదంగానో, ధోరణిగానే ఉంది తప్ప, ఉద్యమస్థాయిని పొందలేదని ఎస్.వి.సత్యనారాయణ లాంటి వాళ్ళు వ్యాఖ్యానిస్తున్నారు. దీన్ని దళిత మేధావులు ఖండించారు. వారిలో కత్తి పద్మారావు, బొజ్జాతారకం తదితరులు వేగంగా స్పందించారు.
మార్క్సిస్టులు కులం కూడ వర్గంలో భాగంగానే చూస్తుంటారు.తెలంగాణా వాదులు ప్రత్యేక రాష్ట్రమే సమస్యల పరిష్కారం చేస్తుందని వాదిస్తున్నారు. దళిత సమస్యలో ప్రస్తుత వర్గీకరణ సమస్యను ఆ దృష్టితోనే చాలా మంది తెలంగాణా వాదులు చూస్తున్నారు. మాలలు సమైక్య వాదంతో విశ్లేషిస్తున్నారు. ఎస్.సి.లోని అన్ని పీడిత కులాల గురించి మాట్లాడుతున్నట్లే ఉంటూ, మాదిగల సుదీర్ఘ సమస్య అయిన వర్గీకరణను విస్మరిస్తుండటమో లేదా దాన్ని స్పృశించకుండానే సమస్యల్ని చర్చకు పెట్టడమో, అది పెద్ద సమస్య కాదన్నట్లు వ్యవహరించడమో చేస్తుంటారు. మాదిగలు తమకి అత్యవసరమైన వర్గీకరణ సమస్య నుండే అన్ని సమస్యలను చూస్తుంటారు. ఈ పుస్తకాన్ని నేను మాదిగ దృక్పథంతోనే చూస్తున్నాను.
అంబేద్కర్ ని లిబరల్ బూర్జువా గా చూసే బ్రాహ్మణీయ ఆలోచనలను ఖండిస్తూ బలమైన తార్కికతనే వినిపించగలుగుతూనే, అన్ని సమస్యలకు, అంబేద్కర్ భావజాలమే పరిష్కారమనే వాదన సరైంది కాదని చెప్పడంలో రచయిత డా// కేశవ కుమార్ వస్తు గత దృష్టి ( objectivity) కనిపిస్తుంది.
మీడియా గురించి చెప్పిన వ్యాసంలో బి.సిల గురించి, అలాగే ముస్లిములను ( పుట: 58 – 67, 102 – 112) ) స్ర్తీలను ( పుట: 96), దళితులపై క్రైస్తవ మతప్రభావాన్ని (పుట: 98-101) ప్రస్తావించిన రచయిత మాదిగలను, వారి ఉద్యమాన్ని, సాహిత్యాన్ని దళిత సాహిత్యంలో అంతర్భాగంగానే (పుట:76) పరిశీలించారు. మాదిగల వర్గీకరణ సమస్యను ఒక ప్రజాస్వామిక పద్దతిలో, సామరస్య వాతావరణంలో పరిష్కారం కావాలనే ఆకాంక్షను దళిత ఉద్యమం- సామాజిక న్యాయపోరాటాలు’ వ్యాసం ( పుటలు: 44 - 49) లో సుదీర్ఘంగానే రచయిత చర్చించాడు. ‘బ్రాహ్మణత్వ’ పారిభాషిక పదంలా ‘మాలత్వ’ వంటి వాటిని ప్రయోగంచడంలో సంయమనాన్ని పాటించాలని సూచిస్తున్నాడు. వర్గీకరణ సమస్యను విశ్లేషిస్తూ నిస్సహాయుడైన భర్త యజమాని పై తిరగబడలేని నిస్సహాయతనే భార్యను వేదించేలా కనిపిస్తుందని, అలాగే కా.రా. రాసిన యజ్ణం కథలో దళితుడు నిస్సహాయతతో తన కొడుకిని నరికేలా చేసినట్లు వర్ణించిన సామ్యాలతో దళితుల్లోని లోతైన తరతరాల వేదనామయ జీవితాన్ని పట్టుకోగలిగాడు. ఈ సందర్భంలో రచయిత వ్యాఖ్యలను తప్పని సరిగా గుర్తుచేసుకోవలసినవి కొన్ని ఉన్నాయి.
’మాల కులానికి చెందిన దళిత కవులు ఒక సామూహిక స్వప్నం ఎజెండా నుంచి తొలిగి పోయాక ఒక అక్షరం కూడా రాయలేకపోయారు. మాదిగ కులానికి చెందిన దళిత కవులు మాదిగ కవులుగా కాస్తంత గౌరవం తెచ్చుకున్నా ఒక అడుగు కవిత్వంలో ముందేసినా ఆ తర్వాత ఆగిపోవాల్సి వచ్చింది” ( పుట: 48)
“జనాబా ప్రాతిపదికన యస్సీ రిజర్వేషన్లలోవర్గీకరణ జరగాలన్న మాదిగల డిమాండ్ న్యాయ సమ్మత మైంది. అందుకు అందరు మేధావుల నుండి ప్రజాస్వామిక ఉద్యమాల నుండి ,అన్ని రాజకీయ పార్టీల నుండి ఆమోద ముద్ర లభించింది కూడా! వర్గీకరణ డిమాండ్ ని వ్యతిరేకిస్తున్నమాల మహానాడుకి, మాల కులానికి చెందిన దళిత మేధావుల మద్దతు లేదు.” ( పుట: 47-48)
“ప్రధాన వైరుధ్యాలు ఉన్న దళితులు, దోపిడీ అగ్ర కులాల మధ్య కన్నా మిత్ర వైరుధ్యాలున్న మాలా, మాదిగ కులాల మధ్య ఎక్కువ శత్రుత్వం, ద్వేషం, అనుమానం ఉన్నట్లుందని, అలా కనిపిస్తుందని చాలా మంది భావించడం జరుగుంతుంది. నిజానికి ఈ రెండు ఉపకులాలు తరాల తరబడి వెనుకుబాటు తనానికి గురైనవే. అంటరానితనాన్ని, ఆకలిని, దారిద్ర్యాన్ని, అవమానాల్ని అనుభవించడంలో మినహాయింపులేని కులాలే ( పుట: 46)
అని దళితులు ఉమ్మడిగా ఉద్యమాలు చేయవలసిన అవసరాన్ని ఈ వ్యాసాలన్నింటిలోనూ విస్తరించాడు.
”దళిత ఉద్యమం. ఉమ్మడి దళిత ఉద్యమం వంటి ప్రత్యేక పారిభాషిక పదాలను పుస్తకం ( పుట: 26) ప్రయోగించినప్పుడు అవి ఎలా పుట్టుకొచ్చాయో చెబితే ఇంకా బాగుండేది. కానీ, పరోక్షంగా మాదిగ వర్గీకరణ ఉద్యమం వల్లే ఆ నూతన పారిభాషిక పదాలు పుట్టుకొచ్చాయని గుర్తించవలసి ఉంది.
పుస్తకంలో వ్యావహారిక భాషను వాడాలనే కుతూహలంలోనో, ఆంగ్ల ప్రభావం నుండి తప్పించుకోలేకో తెలుగు భాషకున్న నాజూకు తనాన్ని మరింత సాధించవలసి ఉంది. అలాగే, టైపో గ్రాఫిక్ దోషాలని సమర్థించుకోవాలని చూడక పోతే, బ్ చాలా చోట్ల అక్షర దోషాలను కూడా సరిచేయవలసిన అవసరం ఉంది. ఉదాహరణకు అస్తిత్త్వం అని రాయవలసి ఉండగా, అస్థిత్వం ( పుట: 06) అనీ, భేదాభిప్రాయాలు కి బదులు బేధాభిప్రాయాలు ( పుట: 09) వంటివి చిన్నచిన్నవే అయినా వాటి వల్ల చాలా ప్రమాదాలు ఉన్నాయి.
మంచి పుస్తకానికి సంపాదకుడు వ్యవహరించిన జూలూరి గౌరీశంకర్ ని అభినందిస్తున్నాను, అయితే, ఆయన చేసిన సంపాదకత్వం ఏమిటో వివరిస్తూ కనీసం ఒక పుటలోనైనా రాస్తే బాగుండేదనిపించింది.
మొత్తం మీది పుస్తకం లో వ్యాసాలు అంబేద్కరిజాన్ని, ఆ వెలుగులో బహుజనవాదానీ, తద్వారా దళిత ఉద్యమ లక్ష్యమైన రాజ్యాధికార భావజాలాన్ని సమర్థవంతంగానే వ్యక్తం చేయగలిగిందని నిస్సందేహంగా చెప్పవచ్చు. దళితుల, ముఖ్యంగా మాదిగలు కోరుకుంటున్నా వర్గీకరణ సమస్యను ప్రజాస్వామిక ధోరణితో చర్చకు ఆహ్వానించిన రచయితను మనసారా అభినందిస్తున్నాను. మొత్తం మీది ఈ పుస్తకం పై నా అంచెనాను కింది విధంగా అభిప్రాయపడుతున్నాను.
దళిత ఉద్యమం- వెలుగు నీడలు పుస్తకాన్ని మాదిగ దృష్టితో చూసినప్పుడు దళిత సమస్యలను సాధికారికంగా చెప్తూనే, ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని దళిత ఉద్యమంలోని వెలుగు మాల నాయకుల ఆధ్వర్యంలో జరిగిన పోరాటం గానూ, ఆ వెలుగు మరింత తేజోవంతం కాకపోవడానికి, తాత్కాలికంగా నీలి నీడలు కమ్ముకోవడానికీ, దళిత ఉద్యమానికి మాదిగలు కలిసి రాకపోవడమే కారణమవుతుందని రచయిత చాలా వ్యూహంతోనే చెప్తున్నాడని అనిపిస్తుంది. బ్రాహ్మణీయ కుట్ర, వర్గ, అంతర్గత, ప్రాంతీయత వంటి సమస్యలు తాత్కాలికంగా కమ్ముకుంటున్న నీడలే తప్ప, అవి చీకటిని సృష్టించలేవనే ఆశావాదాన్ని ప్రకటిస్తున్నాడు. దళిత సమస్యలను వాస్తవిక దృష్టింతో చూస్తూనే, నిజమైన సమైక్యతను ఆకాంక్షిస్తున్నాడు. అందుకే నా అభినందనలు తెలుపుతున్నాను.
( డా//పి.కేశవకుమార్ రచించిన దళిత ఉద్యమం-వెలుగునీడలు గ్రంథావిష్కరణ సభ, ప్రెస్ క్లబ్బు, హైదరాబాదు లో
ది: 3-3-2009న చేసిన ప్రసంగంలోని ముఖ్యాంశాలు)
Read more...
checkFull("post-" + "8865285997778820991");

Dappu: The Symbol of Dalit Protest

Dr. P. Kesava Kumar


Introduction

Dappu is the life line of dalits. Dappu represents the rhythm of life of untouchable communities. The culture and politics and struggles of every day life of dalits are associated with Dappu. Customarily, it is often played at festivals of village deities, and fares, jatara, procession of gods, procession of marriages, and death ceremonies , mostly by the dalit community of Madiga. The beat of the drum resonates in all the public ceremonies and processions of rural telugu society. Dappu is not only marked with the identity of dalitness but also occupies the central role in performances of folklore. Dappu is an exclusively dalit sound and a dalit music. Dappu music and Dappu dance are very distinctive from classical art forms of socially elite. Dappu has emotionally involves its audience. Dappu emerged as the symbol of assertion with raising struggles of dalits. The struggles of madigas (dalits) centred on the beating of the drum. Beating Dappu is the celebration of the culture of the marginalized against the dominant brahminical culture. In other words, it is the performance of folklore against the dominant art forms of ‘classical’ culture. Dappu is most common accompanying instrument for folk performances of Andhra. The dappu is carried with the process of politicization of folklore. It is evolved from ritual to political performance. In propagating peoples culture and reaching the masses dappu played a remarkable role. Dappu has a significant change from the customary practices to contemporary dalit politics. The cultural organization Jana Natya Mandali of Naxalite politics has not only politicized the folklore, but also appropriate musical instruments such as dappu and dholak, in propagating the people’s culture. The contemporary dalit struggles are translating the condemned life styles, symbols and cultural practices into a symbol of protest with a lot of pride. Dalit movement, especially Madiga Dandora movement has brought immense respect to the Dappu. It has projected it as a symbol of protest of dalit against the brahminical social order and its knowledge systems. Dappu has many facets and symbolizes many things. It signifies the upholding the knowledge systems of the productive castes. It is analogous to the dalit presence in public. It is the creative energy of dalits to liberate from the oppressive and inhuman social structure. Dappu is the aesthetic expression of dalit life. Dappu is the political declaration of self respect of dalits in public against the dominant brahminical hegemony. It is a Chandala Chatimpu! However, Dappu has to be read and understood in the changing socio, economic and political context of dalits in general and Madiga community in particular.

Dappu : The Music of Life Line of Dalits
Dappu is the life line of dalits, especially leatherworking community named madiga of telugu society. They produce chappals and other necessary leather items required for the agriculture. In Indian society this productive caste has seen inferior and untouchable in the name of pollution and caste system.Today's association of leather-working with chappals, the characteristic Indian form of leather footwear, often obscures the former importance of leather items in irrigation, farming, cattle husbandry, transport and many manufacturing processes. In a world where technological substitutes had yet to be developed, leather goods were of immensely greater significance. The tanning of animal skin to produce leather transforms a messy, smelly and rapidly decaying substance into one that can be experienced as sweet and clean and of great utility. It is one of humanity's major historic technological transformations, along with the smelting of metal. In India, complex values related to a main source of the skin, cattle, generated a problem but did not prevent the development of a major industry, carried on in almost every village and town across the land.[i]
Along with the work of leather, they perform other functions in the village. They themselves prepare the dappu and perform in all the public functions of the village. The cultural art form dappu is exclusively belongs to dalits of madiga community. For the Madigas of the Telugu hinterlands, the drum is the heartbeat, their voice, their very lifeline. It is as much a part of their body as the hand that wallops it. Feast or festival, delight or mourning, morning or evening, the `dappu' is omnipresent. He could be an untouchable to the world, yet life's all-important moments are incomplete for the Madiga without his `dappu'. ‘Dappu’ is the most common instrument used in Andhra for making people aware of or publicising any event. From selling of pulses to the calling of the village Panchayat, all secular events are announced to the public by the local dappu player. Similarly, all rituals and festivals will invariably have the dappu throughout, both while the rituals are taking place and in the procession. In some communities marriages and deaths are also signified by the accompaniment of the dappu. It is also an accompanying instrument for many folk performing arts, especially the dances. It is integral part of many folkforms of performing arts and folk dances. It is a circular wooden frame work generally made up of Neem. It is radius about six to eight inches. The skin of young male buffalo or goat is tightly tied to one end of the frame. Two small sticks are used to beat the dappu. This results in various types of sounds. The stick that is held in the right hand is a round one and it is about nine inches in length. It is called ‘sirre’, and is the main hitting device. ‘Sitikena - chitikena – pulla’ is the other stick and it is thin. It is a little longer than the other one. The expert drummer produces different sounds by putting his left palm on the upper rim of the frame. The stick in the left hand is used to control the rhythm. The different kind of “drumming styles” is known as "debba".
A unique dance form has developed inspired by the beatings of Dappu. This dance is known as Dappu dance. The different dance steps or the leg movements are called 'adugu'. Each step has individual names like ‘ata dappu’, ‘okka sira dappu’, ‘samidika dappu’, ‘madil dappu’, ‘gundam dappu’ etc. The performance begins with a ‘pradhana dappu’ or the invocation during which the artists move slowly in circles. Acrobatic postures of the performers while playing the dappu is also a common scene. Watching a Dappu dance along with the beatings of dappu is a trilling experience for the audience. Dappu Dance derives its name from this instrument. The songs sung in Dappu Dance are choric and sometimes erotic. Tiger Steps, Bird Steps and Horse steps are some of the movements related to the Dappu Dance. In the Dappu Dance the music is often titillating and the foot steps of the dancers are very vital to keep the rhythm of the dance. The Dappu Dance is accompanied with drum beats, which provides rhythm and tone to it. Dappu is a lively dance that invigorates the artist as well as the audience. The Dappu Dancers wears ankle bells that keep the rhythm. They generally perform in front of a huge procession and Jatras are often commenced by a performance by the Dappu Dancers. A troupe consisting of ten to twenty artistes presents Dappu dance during marriage processions, car festivals of deities and village fairs and festivals. Tiger steps, bird steps, horse steps are some of the styles of dance movements presented in the Dappu dance. The beat of the Dappu and the foot work of the dancers synchronise with each other so perfectly that from a slow moving, low-beating rhythm, it reaches its climax with the frantic drums keeping pace with the dazzling foot work by the dancers. They play several kinds of rhythms like Trisra, Chaturasa, Mirsa, Khandagati, Sankeerna, jatis, comprising seven type of beats. They follow different kinds of dance, leaping from one side to another with complicated foot work. The costumes worn by dancers constitute of a 'Talapaga' or a head turban, 'dhoti', a 'datti' and ankle bells. The performance starts with an invocation called "Pradhana Dappu" when the dancers move slowly in a circular way. The dancers usually move in a circular way while at a standing position and in a linear way of two rows while in procession. Their steps (movements of the foot called ‘adugu’) include steps with side-long moves ( ta dappu), two steps, one forward and one backward (okka sira dappu), moving side ways with right leap (samiḍika dappu), two leaps upwards (mādil dappu), moving with one leg side-way and the other in a circular way (gundam dappu), etc. Each dance performance starts with a ‘prādhana dappu’ (invocation) during which the artists move slowly in a circular way.

Brahminical culture vs Dalit culture
One may find interesting differences between the culture of lower castes and brahminical castes, though culture has changed with changing times. The brahminical culture is treated as high culture and generally known as classical culture, where as the culture of the lower castes treated as low, animistic and generally identified with folklore. The culture of the social elite got its supremacy further with the technological innovations such as script, print and photography. The elite culture is surviving through the written culture and the culture of lower castes still remains with oral culture. The brahminical culture practiced with reverence and the culture of the lower castes looked down. Infact, the Brahmanical forces and market forces pick up the elements of culture of lower castes for their own advantage. It is necessary for them to create a cultural hegemony over its subordinates. The ruling class gets the consent from its subordinates through this kind of exercise. The form and content of those cultural forms change is accordingly. The original cultural form had the element of freedom of lower castes expressed through aesthetic forms. It is ingrained with life, joy, suffering and struggle of the communities. In place of it, the ruling Brahmanical and market forces presents the artificial culture with false values. They appropriate the cultural forms of dalits and ultimately use it to govern these. The culture of brahmins become God centred as against the human centredness of lower caste communities. Culture of the lower castes was taken up by Brahmanical class and changed its form and methods of worship. They locked up the culture in temples against the practice of performing in the public, in front of whole community. The cultural form has become standardized rather than interactive. 'The art, culture and literature outside the temple are treated as culture of the low people. The lifeless movements in temple projected itself as the 'art'.' As the leader of Dalit Panthers of India, Thirumavalavan observed, 'Bharata Natyam is not some new dance form. Hindutva and casteism entered into our arts, into our culture and our arts and culture assumed different forms. They changed the methods of worship. The mother of all this is the culture of the Cheri people, the arts of the Cheri people. Only we live a life of community. Only we have a culture of equality.
All the celebrated forms of brahminical art forms had roots in the art forms of lower caste people. The classical dance, classical song, modern drama had originated from the folklore which predominantly belongs to dalits. Prior to invention of language art exists. The human life was set in motion and she/he finds the ways to entertain himself/herself along with gathering of food. He/she narrated to others his/her heroic deeds. He narrated his fears and struggle to survive. This narration had become literature. He/she performed certain rituals either to please or gain control over natural forces. The performance had become dance. All these literature, art, dance were originated from their collective social labour. The culture lies very much in community life. The human creativity has connected with his/her engagement with social labor. This is rooted in natural phenomenon. The culture, art, literature of the common people was transmitted orally along with their life experiences. The language was enriched with rich life experiences in a more naturalistic way.
Dappu the folklore cultural form of dalits came into existence quite naturally along with the life of untouchable community and their involvement in labour. It has transformed in course of time. It is appropriated even by dominant social groups through their cultural mediums such as cinema. At the same time dalits are radically transforms this cultural form into political, in their struggle for human dignity and self respect.

The musical instrument Dappu and Dalit Aesthetics
Carol S. Reck and D.B.Reck ‘Drums of India: A Pictorial Selection’ one should note in passing the connection of drums and drumming with specific castes, depending upon the drum and its status or function. Specific drums may be connected to certain musical traditions or to other uses(ritual, thetre, minstrelry etc. ) and they may be played by certain castes.[ii] The double headed Mrudangam the principle drum of south Indian classical music, the high status classical music drums ,tabla ( a pair of drums, one hemispherical and other conical), barrel shaped pakhawaj of Hindustani music, barrel shaped mrudangam and khajira tambourine of karnatak music tradition.these drums re also part of classical dance ensembles. Some of the drums areasociated with ritual and temple worship such as panchamukha vadya,pambai, urumi, kundalum, kirkatti, udukkai, tavil with nadgaswaram. The folkdance traditions bridge the ritualistic and recreational, dhol, dholak found in north India, dhumsa of tribals of Bihar and Dappu of madigas of Andhra Pradesh. As Mudali Nagabhushana Sharma observes, though classicists feel that the drum with the two sides gives better depth and variation to the sound produced, one should see and hear the dappu dancers to believe the different nuances that it can create. In spite of the existence of several other types of drums, none can beat the thrill that a dappu can create in the minds and hearts of countless villagers of Andhra even today.[iii]

Political Resonance of Dappu
In early seventies, with the rise of Naxalite movement, the cultural organization Jana Natya Mandali (JNM) came into existence to carry forward the ideology of revolutionary politics to the masses. JNM has politicized the folklore with a political. For all its performances , the music dappu occupies central place. In this sense, JNM revolutionized the music of dappu. Dappu symbolizes the creativity of the community. Jana Natya Mandali ’s Constructive introspection led to a phase in the late seventies where art was truly from the people and so was the form. The hypnotic 'kanjira', the rhythmic 'gajjalu', and the vibrant, powerful 'dappu' redefined aesthetic parameters.[iv] It is obvious that Dappu and Dolak remain as main instruments in the JNM programmes. It has experimented with many instruments going along with the interests of the people who join the JNM. The JNM experience reveals that Dappu and Dholak were with them till the end. Musical instruments are needed to be revolutionized.
The symbol is reinvented with intensified struggles of dalits from late eighties. Dappu symbolizes the political assertion of the community. It has changed the political and cultural discourses of telugu society. The condemned life styles and cultural forms of untouchable communities are transformed into the symbols of pride and protest. The Madiga Dandora movement, which is demanding for the rationalization of reservation policy for Scheduled Castes, altogether gave a new meaning to Dappu.[1] The word Dandora means traditionally identified with the public announcement carried by the dalit with alerting public through dappu beat. As it is reported in prominent dailies, ‘as the clock struck two on Sunday, a group of youths wearing the anklets of dancers and beating drums started the walk, announcing the ‘waging war against the Government’s indifference to the Madigas’ problems’. This proclamation is the ‘Dandora’, the traditional form of announcement in the villages, and the movement has come to be called the ‘Madiga Dandora’. The group holds wayside meetings at the Madiga hamlets situated on the outskirts of every village early in the day. (April 14, 1997)
The struggles of the dalits has created the consciousness among the people to construct/ reproduce their own culture to fight oppressive social relationships. In recent times dalit movement is one such struggle in upholding the culture, history and politics of lower castes. Dalit movement provided spectacle through which they could look at their own culture. There is a serious attempt of dalit intelligentsia to construct their culture from the past in response to the cultural hegemony of dominant castes. From late nineties in the back drop of dalit movement there is a considerable literature Telugu society in general and other alternative democratic movements in particular. It is the dalit poet Sudhakar's search for his community roots where rich cultural tradition and indigenous knowledge systems were enlivened. To write these stories he went to his native village and recorded the social and cultural experiences of older generations. Ramesh's Dhim, Ku, Ta, Ka (Dappu Notes) of JNM. is an attempt to write the grammar and rhythm of dappu.

The celebration of Dappu is visible in all its cultural and literary expressions of dalits. As a testimony to this one may see the appearance of Dappu as the emblem of dalit literature and dalit movement. The chandala chatimpu of Nagappagari Sunderaraju, Panchamavedam of Satish Chander, Noorella dalita vudhyamam of Adapa satyanarayana are few examples to cite. Dandora Daga Padda Gunde Chapudu (The resonance of deceived Hearts ) by Panthukala Srinivas[v], and Lelle Suresh’s Mahadiga documentaries are important visuals in this direction. The film Mahadiga, which was shot in eight months in Krishna and Khammam districts with real life characters, captures the angst of the Madigas isolated for generations despite their enormous service to the society. "From birth to death, the Madigas are there when the people need them. People wear the slippers they make; they get into a trance in festivals to the earthy rhythms drummed up by the Madigas. Madigas are there till the end when the mortal remains are consigned to the flames. We ensure a decent exit to people and cattle from this world. Yet, we are treated as untouchables even by the untouchables. What justice is this," asks Suresh.[vi]

Dappu : The Symbol of Protest

From Emma Rauschenbusch ‘While Sewing Sandals Or Tales of Telugu Paraiah Tribe’of 1900[vii] to Vemula Yellaih's novel Kakka of 2000, Dappu stands as the a symbol of contesting the brahminacal hegemony.
Emma Rauschenbusch ‘While Sewing Sandals Or Tales of Telugu Paraiah Tribe’ describes madigas are among the humblest and most despised of the Pariahs of Southern India. They are the leather workers in the Telugu country. For centuries they have tanned hides, sewed sandals, prepared leather buckets for the wells of the Sudras, and made trappings for their bullocks. And all their search for truth was carried on while sewing sandals with their hands. It was part of the service which they owed to the village community, on the principle of mutual service, that they should beat the drums when there was a festival to the swamis. The Madigas had to furnish the leather for the drums. Who should beat them but they ? To refuse to perform this old-time duty "meant loss to them. They received the carcases of the animals which were slaughtered to please the gods in question as remuneration for their special service.(p.209) Some years had passed, when the priests of the goddess Ankalamah decided that the annual feast at her temple in the village Muktimulla should be held with unusual pomp. There had been cattledisease of late, and some of the wells were running dry. They said the goddess was probably angry because she had not of recent years been honoured sufficiently, and they hinted, too, that the Madigas and their refusal to beat the drums had fanned the displeasure of the goddess. Now Ankalamah is one of the ten great Saktis, a form of Parvati, consort of Siva. The Karnam of the village Muktimulla was a Brahmin, seventy years of age, anda worshipper of Siva. He decided that Ankalamah should have the drums beaten by the Madigas at her annual feast, just as she had seen it done during many a century. Moreover, she should have the pleasure of seeing the rebellious Madigas humiliated as they deserved. When the feast was in course of preparation, and crowds of worshippers had gathered, the Karnam sent for the Christians to come and beat the drums. They returned a message that their religion forbade them to have anything to do with idol-worship. Five village constables were then sent to fetch five of the leading Christians. They were brought by force. Water was poured over their heads until it was thought the uncleanness of their Christian religion had been washed away. Their heads were shaved, and only a lock on top of their heads—the juttu—was left, that the swami might dwell therein. And, finally, their foreheads were marked like those of the other worshippers. The drums were forced into their hands, and for three days they had to endure the shame of their position, while large crowds came to worship the goddess.
Kakka is a dalit boy's struggle for madignzation. Kakka was denied an opportunity to take up the duty to perform madigarikam (caste profession) that is considered a honour in the community. He learns to play Dappu from the community's head as a symbol of pride of the community.

Conclusion
This is to conclude that life, struggle, culture and politics are not separate in case of dalits. The music of Dappu symbolizes the rhythm of life of dalits. It represents the dalit aesthetics and creative cultural energy of dalits. The dappu has not only performed for customary rites of Indian society but also set against the dominance of the brahminical hegemony. The meaning of dappu may be changed from Emma’s ‘While Swing Sandal’ to Yellaiah’s ‘Kakka’, but the undercurrent theme of struggle for respect remains the same.
[1] Madiga Maha Pada Yatra was acclaimed as a march not only for the rights of the Madigas but for the rights of every marginalised caste and community for their ‘due share’ in the reservation facilities. Further, they assured everyone, the ‘march’ was not against any group or caste but for a society which is based on equality, where everyone is treated equally and rights and privileges are distributed equitably among the marginalised castes (Personal interview with Krupakar Madiga, co-convenor of the MRPS, Hyderabad 14.3.03.)

[i] Charseley, Simon. Interpreting Untouchability: The Performance of caste in Andhra Pradesh, 2004 Asian Folklore Studies 63: 267-290

[ii] Carol S. Reck and D.B.Reck Drums of India: A Pictorial Selection, Asian Music Vol.13. No.2 1982 p.40

[iii] Nagabhushan Sharma, M Folk performing Arts of Andhrapradesh, Hyderabad: Telugu University, 1995 p.51-55

[iv] Somsehar , N.The Movement and the Song; Portrait of a cultural Army, Economic and Political Weekly, vol. 25 No.29 (July 21, 1990) p. 1570

[v] Panthukala Srinivas, Dandora Daga Padda Gunde Chapudu CD Anveshi 2006
[vi]Madhav, K.V.S. Starring Madiga and Dappu, A Report on Lelle Suresh’s documentary film Mahadiga, The Hindu Daily
[vii]Emma Rauschenbusch ‘While Sewing Sandals Or Tales of Telugu Paraiah Tribe’ (London, Peternoster Row, 1899